W świecie cyfrowej fotografii dominują dwa formaty zapisu zdjęć: JPG oraz RAW. Wydawać by się mogło, że tak ograniczony wybór sprawia, że podjęcie decyzji jest banalnie proste. Jednak nie do końca. Wokół tego tematu narosło sporo kontrowersji. Amatorzy boją się RAW, a profesjonaliści wystrzegają się JPG. Czy to jedyny słuszny kierunek? W jakim formacie najlepiej zapisywać swoje zdjęcia?

 

Różnice między formatem JPG i RAW

Aparat cyfrowy, niezależnie od tego, jakiej jest marki, zawsze zapisuje zdjęcie na karcie pamięci. W standardowych ustawieniach będzie to format JPG. Ma on mniejszy rozmiar, więc urządzenie utrwali je dosyć szybko. Żeby zapisywać w formacie RAW, trzeba poszukać odpowiedniej opcji w menu i wybrać ją jako domyślną.

 

JPG nie daje, jak się powszechnie uważa, obrazu gorszej jakości. Ta funkcja aparatu służy do automatycznej poprawy kadrów. Każde wykonywane zdjęcie jest robione w RAW. To tzw. fotograficzna surówka, czyli nieprzetworzony w żaden sposób obraz. Nie ma poprawionej ostrości, balansu bieli czy temperatury barwowej. Dzięki rozwiązaniom technicznym, jakie oferuje fotografia cyfrowa, podczas kompresji obrazów automatycznie koryguje się te parametry. Tak właśnie powstaje format JPG. 

 

 

Poprawianie obrazu uwiecznionego przez matrycę, zanim zostanie on utrwalony w pamięci aparatu, nie jest więc fotograficznym przekleństwem, a raczej zdobyczą techniki. Nie warto zatem z automatu odrzucać tej formy. Można powiedzieć, że aparat wykonuje pracę za fotografa niczym pralka, zmywarka czy inne udogodnienia, z których na co dzień korzystamy. Dlaczego zatem format JPG budzi tyle emocji? Dzieje się tak, ponieważ żadna automatyczna obróbka nie jest doskonała. Jeśli zatem zależy Ci na uzyskaniu jak najlepszego efektu swoich wizualnych prac, lepszym wyborem okaże się samodzielna praca z programem graficznym.

 

Wady i zalety poszczególnych formatów

W fotografii jak w życiu – idealne rozwiązania nie istnieją. Każdy z formatów zapisu obrazu ma swoje mocne i słabe strony. Dlatego wybór jednego z nich powinien być indywidualną decyzją fotografa poprzedzoną analizą tego, na czym mu najbardziej zależy. Czym się kierować, decydując się na jeden z dostępnych formatów?

 

Plusy i minusy formatu RAW

Zdjęcia RAW można porównać do niewywołanej kliszy zdjęciowej. Sama w sobie nie za bardzo nadaje się do użytku. Podobnie jest z cyfrową surówką. To materiał, który wymaga od fotografa wykonania pewnej pracy. To jednocześnie jego wada i zaleta. Daje bowiem sporo możliwości, ale też wymaga poświęcenia czasu. Tym samym jest to niejako zaprzeczenie wygody, jaką daje fotografia cyfrowa. Nie wystarczy nacisnąć spustu migawki, aby zrobić doskonałe zdjęcie.

 

Plusem RAW-ów jest z pewnością to, że przechowują one bardzo dużo informacji o parametrach wykonanego ujęcia. W momencie zapisu uwiecznione zostają dane o świetle, przejściach tonalnych czy balansie bieli. To doskonały punkt wyjścia do dalszej obróbki kadru. Żeby plik RAW pokazał, co potrafi, trzeba go wywołać. Proces ten można porównać do dawnej ciemni, w której powstawały odbitki.

 

Korzystając z programu do obróbki graficznej, można dowolnie operować takimi parametrami jak korekta szumów, kontrast bądź ekspozycja. Wszystko to dzieje się jednocześnie bez straty dla wyjściowego ujęcia. Oznacza to, że w razie potrzeby bez problemu do niego wrócisz. Praca z formatem RAW to także nieskończona możliwość eksperymentowania z ustawieniami. Fotograf ma swobodę w szukaniu takiego efektu, który najbardziej go usatysfakcjonuje.

 

Jeśli zatem masz zamiar popracować nad jakością swoich zdjęć, zdecydowanie wybierz pliki z surowym materiałem. Obróbka zdjęcia w JPG będzie oznaczała podwójną stratę jakości. Musisz jednak liczyć się z tym, że RAW-y sporo ważą. Konieczne będzie więc zaopatrzenie się w pojemne karty.

 

Pamiętaj też o tym, że praca z tym formatem wymaga sporo cierpliwości. Dobrze jest mieć już pewną wiedzę i fotograficzną wyobraźnię, ponieważ na podglądzie aparatu nie zobaczysz od razu zniewalającego kadru. Z dużym prawdopodobieństwem zdjęcie będzie szare i mało atrakcyjne. Twoją rolą jest zatem odkryć jego potencjał.

 

Plusy i minusy formatu JPG

Zdjęcie JPG dają natychmiastowo dobre wrażenia wizualne. Aparat sam skoryguje ustawienia, a widoczny na podglądzie efekt będzie na tyle satysfakcjonujący, że swoją pracę możesz bez problemu pokazać światu. Oczywistą zaletą tego formatu jest mała waga plików. Robiąc nawet kilkadziesiąt ujęć, nie ma ryzyka, że zapełnisz kartę pamięci.

 

Format JPG otworzysz w każdej przeglądarce. Jest to obecnie fotograficzny standard, więc współpracuje z nim wiele urządzeń i programów.

 

Najczęściej wymieniana wada formatu to strata jakości podczas kompresji plików do JPG. Tylko czy rzeczywiście jest ona tak duża? Wszystko zależy od klasy aparatu oraz tego, jak zostaną skonfigurowane jego ustawienia. Jeśli kompresja będzie optymalna, zdjęcie nie straci tak bardzo na jakości, a plik nadal nie zajmie zbyt dużo miejsca.

 

Trzeba się jednak liczyć z tym, że wszelkie parametry, które nie będą bardzo kontrastowe, zostaną rozpoznane przez aparat jako jedna informacja. Zachowane zostanie mniej szczegółów i fotograficznych detali. Na tym właśnie polega kompresja. W końcu plik ma zostać skondensowany.

 

Istotną różnicą między plikami JPG i RAW jest również to, że do zapisu pojedynczej informacji format JPG wykorzystuje 8 bitów, a format RAW, w zależności od modelu aparatu, 12, 14, a nawet 16 bitów. Można to podsumować w jeden sposób – coś za coś.

 

Jaki format dla profesjonalisty i amatora?

Biorąc pod uwagę możliwości, jakie dają poszczególne formaty, wydaje się, że podział jest prosty. Amator zawsze wybierze JPG. Nie musi wtedy mozolnie poprawiać swoich zdjęć, a efekty jego prac będą zadowalające. Za to format RAW to zawsze pierwszy wybór kogoś, kto zajmuje się profesjonalnie fotografią. Czy tak jest w rzeczywistośc

 

Nowoczesne aparaty zapisują format JPG w całkiem niezłej jakości. Są dziedziny fotografii takie jak dynamiczne ujęcia sportowe czy reportaż, w których bardziej niż perfekcyjna jakość liczy się uchwycenie ulotnych emocji. W takich sytuacjach nawet profesjonaliści sięgają po JPG. Ten format jest też doskonały do tworzenia rodzinnych albumów czy uwieczniania chwil na wakacjach.

 

Jednak nawet ktoś, kto nie jest zawodowcem, a planuje drukować swoje prace, powinien zainteresować się formatem RAW. Pliki JPEG, szczególnie po intensywnej obróbce, nie będą się nadawały do wydruków w większych rozmiarach. Lepiej jest wtedy zachować surówkę, skorygować ją w programie graficznym i dopiero wtedy zdecydować się na opublikowanie.

 

To, czy zdecydujesz się na JPG, czy też RAW zależy zarówno od celu, w jakim robisz zdjęcia, jak i tego, czy masz ochotę bawić się w obróbkę. Pomijanie tego kroku nie jest błędem. W końcu fotografia cyfrowa to kolejna technologiczna zdobycz, która ma ułatwiać nasze życie. Ta zaleta dotyczy zarówno amatorów, jak i fotografów-profesjonalistów. Im także zdarza się korzystać z plików JPG i nie ma w tym nic złego.